ඇස් නිලංකාර කරවන තරම් වූ ගිනි කාස්ටක අව්ව... පලින් පල හැරුණු කොට ගහක් කොළක් නොදක්නා වියරු මරු කතරකට සම වූ හිස් භූමි තලය මැදින් පසුපසිනුත් ඉදිරිපසිනුත් දූලි වලා අතරින් අනන්තය තෙක් දිවෙන පාළු මාර්ගය... පවසට දිය පොදක් හෝ නොලැබ, ගමනාන්තයක් ගැන සේයාවකුදු නොමැතිව, කදමලු බර හිසින් දරා තනිව එමග යන එකිනෙකාට ආගන්තුක වූ පාද යාත්‍රිකයින්... එහැම අයෙකු තුලම තෙරපෙන එකම එක බලාපොරොත්තුවක්...
මේ බලාපොරොත්තුව අනෙකක් නොව, විඩා නිවා ගන්නට, හිස රැඳි බර මොහොතක් සැහැල්ලු කර ගන්නට, පවසට දිය පොදක් බීමට, හිසට සෙවණ දෙන අම්බලමක් හමු වීමයි... අම්බලමකදී ඔබට තවත් ඔබ වැනිම පිරිස් හමු වේවි... තමන් යන ගමනේ ඉමක් කොනක් නොදන්නා තව බොහොම දෙනෙක් ගිමන් නිවන්නට ඒ අම්බලමට ගොඩ වෙලා ඉඳීවි... ඔබ බුද්ධිමත් නම් ඔබ මෙය හුදෙක් විවේකස්ථානයක් පමණක් කරගත යුතු නොවේ... හිසට ලැබුණු සෙවණින් සිහිලක් ලබන අතරම, දිවට දැනෙන පවසට දිය පොදක් බොන අතරම ඔබ ආ දුෂ්කර ගමන ගැනත් ඔබ සිහි කළ යුතුයි... යන්නට ඉතිරිව ඇති මාර්ගයේ දුෂ්කර බවත් සිහි විය යුතුයි... හිස මත රැඳි පොදියේ බර සැහැල්ලු කර ගන්නා සැටියකුත් සිතිය යුතුයි... සියල්ලටමත් වඩා ගමනාන්තයක් නොදැන ඔබ යන ගමනේ ඉමක් දන්නා අයෙකු අම්බලමට ගොඩ වී සිටී නම් එවන් අයගෙන් ගමනාන්තයට මගද අසා ගත යුතුයි...
මේ සටහන කියවන ඔබත් මමත් ලබා ඇති මනුෂ්‍ය භවය අම්බලමක් හා සමාන බව මාගේ හැඟීමයි... මෙම අම්බලමට ගොඩ වීමට පෙර අපි අනන්තවත් දුර කතර ගෙවා ඇත්තෙමු... සංසාර ගමනේ ඇරඹුමක් අපට පෙනෙන්නට නැත... තිරිසන් ගත, අපා ගත ජීවිත අපි අනන්තවත් ගෙවා දමා ඇත්තෙමු... එමෙන්ම අපි කවුරුත් තම තමන්ගේ සංසාර ගමන තනි තනිව යන ආගන්තුක මගියෝ වෙමු... අවාසනාවක මහත!... මේ අම්බලමට ගොඩ වදින අති බහුතරයට තමා ගෙවා ආ දුක්ඛිත මග පිලිබඳ සේයාවකුදු මතක නැත... නැතහොත් ඒ පිලිබඳ සිහි කිරීමේ නුවණක් අපට නැත... එමෙන්ම මෙම අම්බලම යනු තාවකාලික නැවතුම් පොලක් පමණක් බවත්, නොබෝ වේලාවකින් තමන් නැවතත් ගිනිගෙන දැවෙන කතර මගක, ඉමක් නොපෙනෙන අනන්තයක් කරා ගමන් ඇරඹිය යුතු බවත් අපට සිහි නොවේ... මනුෂ්‍ය ජීවිත ලද බොහොම දෙනා ලෞකික සැප සම්පත් සොයා යන්නේත් 'සාර්ථකත්වය' නමින් එකිනෙකා හඹා යන්නට සීමා පනවා ගන්නේත් මේ නොදැනුවත් කම නිසා බව මම සිතමි... අම්බලමක මොහොතක් නවාතැන් ගෙන සිටින අපට අප වැනිම තව අය මෙහි සිටිනු පෙනේ... ඔවුන්ගෙන් ඇතමුන් අපට වඩාත් සමීපව ඇසුරු කරන්නට ලැබේ... ඔවුන් ලඟ තබා ගැනීමට අපද කැමතිය... මේ අය අපි 'පවුල' යනුවෙන් හඳුන්වා ගනිමු... තවත් පිරිස් අප වටා එකතු වන විට මිතුරන්, නෑදෑයින් ද ඇතිවේ... අප මෙන්ම තවත් අය මෙබඳු සබඳතා තනා ගනිද්දී තරඟයක් හට ගනී... ලෞකික දියුණුව නමින් මැනෙන ගේදොර, ඉඩ කඩම්, යාන වාහන, උසස් රැකියා, සමාජ තත්වය ආදී බොහෝ දේ මෙම තරඟයේ යෙදෙන තරඟ කරුවන්ගේ ජීවිත කාලයම අරක් ගැනීම නොවැළැක්විය හැකිය... අපගේ මුල් උදාහරණය සැලකූ විට 'පවුල, මිතුරන්, නෑදෑයින්' යනු අප වැනිම ඉමක් නොදක්නා ගමනක යන ආගන්තුක පිරිසක් අතුරින් එකම මොහොතක අම්බලමට ගොඩ වීමට වාසනාව ලද්දවුන් පිරිසකි... නොබෝ වේලාවකින් අප මෙන්ම ඔවුන්ද මේ අම්බලම හැර දමා සුපුරුදු දිගු ගමනට එකතු වනු ඇත... ගේදොර, යාන වාහන, සමාජ තතවය යනු අම්බලමේ අප ලැගුම් ගත් ඉසව්ව අනුනට පෙනෙන්නට සරසා ගැනීමකි... ලෞකික ඉලක්කයන් හඹා යන අතරතුර අප විසින් රැස් කර ගන්නා සංස්කාරයන්ද බොහෝය... අවසානයේදී අප සිදු කර ඇත්තේ තාවකාලිකව අප ලැගුම් ගත් අම්බලමේදී, අපට කලින් හමු වී ඇති හෝ නැති ආගන්තුක පිරිසක් සමග එකතු වී, නොබෝ වේලාවකින් හැර යාමට නියමිත අම්බලමේ අප ලැගුම් ගත් ප්‍රදේශය සැරසීමකි... ඔසවා ගෙන යාමට නියමිත බර පොදියට තවත් බර එකතු කර ගැනීමකි... ඇත්ත වශයෙන් අප විසින් සිදු කළ යුතුව තිබුනේ, අපට ඉමක් නොපෙනෙන මේ ගමනේ අවසානයක් දන්නා කෙනෙක් අම්බලම තුල අත්දැයි සොයා බලා ඔහුගෙන් මාර්ගය අසා ගැනීමය... මේ ගමනෙහි ඇති වෙහෙසකර බව අවබෝධ කරගෙන ගමන හැකි ඉක්මනින් නිමා කර ගැනීමය... අඩු තරමින් ඉදිරි ගමනට අවශ්‍ය ආහාර, පැන් ආදිය සපයා ගැනීමය, හිස රැඳි පොදියේ බර හැකි තරම් සැහැල්ලු කර ගැනීමය...
මෙම සටහන කියවන ඔබද මමද බුද්ධ ශාසනය පවතින කාලයක, මනුෂ්‍ය ජීවිතයක් ලබා ඇත්තෙමු... එනම් අප ගොඩ වූ අම්බලමේ ගමනාන්තයට මාර්ගය දන්නා අයවළුන් සිටිත්... බුද්ධිමතෙකු විසින් කළ යුතු වන්නේ අම්බලම සැරසීමද හිස බැඳි පොදියට බර එකතු කිරීමද පසෙක තිබියදී, අම්බලම තුල ගෙවන සුළු කාලය තුලදී මග දන්නවුන්ගෙන් එමග අසා දැන ගෙන, නිහඬව, අම්බලම තුල තමා ලද අවකාශය, නිමක් නැති ගමනේ අවසානයක් දකින මගෙහි තමා මෙහෙයවීම පිණිස ප්‍රයෝජනයට ගැනීමයි...
අනවබෝධයෙන් යුතුව 'අම්බලම සරසන' අයට අනුව ඔබ 'අසාර්ථක' වුවද කම් නැත...
